Floramare Health Resort, onbekende parel aan de Sloveneense kust

Ter afwisseling van ons kampeeravontuur in Ljubljana en Istrië verbleven Tjeerd en ik afgelopen zomer, drie nachtjes in het Sloveense Floramare Health Resort in Izola. Ik kan je zeggen, hier is toegankelijkheid echt de norm!

Ik begin even over Izola, deze bij ons onbekende kustplaats ligt prachtig op een landtong aan de Sloveense kust. Met haar smalle straatjes en pastelkleurige huizen en kerkjes waan ik mij gemakkelijk in een Italiaanse vissersplaats. Niet zo gek, de Romeinen bouwden de stad op en in de middeleeuwen viel het onder de Republiek Venetië. Grappig is dat al is het een populaire badplaats de zandstranden ontbreken. Bewoners en toeristen spreiden hun handdoek gewoon uit op de kade of op het gras in het grote park aan zee. Ook ’s avonds heerst er een goed sfeertje en is het gezellig flaneren langs de lange boulevard, de terrasjes en enorme jachthaven.

Een leuk tentje dichtbij het hotel in een parkje, Gostina Doro. Het toilet is ook toegankelijk.

Uitgenodigd

Al word ik vaker uitgenodigd om ergens te komen ‘proefdromen’, nog niet eerder kreeg ik een uitnodiging uit Slovenië! We konden het mooi combineren met onze vakantieplannen richting Kroatië en op de website van het hotel las ik veel goeds. Plafondlift en hoog-laag carrier/bed in elke kamer, zorg en 24-uur assistentie, lift bij het indoor & outdoor zwembad, sauna met houten sauna-douchestoel, hulp om in de zee te zwemmen, rolstoelvervoer …. kortom alles wat je nodig hebt is hier gewoon goed geregeld. Bovendien ligt het hotel direct aan zee! Ik keek er enorm naar uit om het allemaal in het echt te beleven.

‘Waar toegankelijkheid de norm is en geen privilege’.

Ingang van het hotel

Even wennen

Ik wil wel eerlijk zijn, het was even schakelen om na twee weken naturistisch kamperen, weer aangekleed tussen vier muren in een door airco gekoeld hotel te zijn. Met 26 rolstoeltoegankelijk kamers zijn er natuurlijk ook aardig wat rolstoelers, alhoewel het zeker geen eis is als je het hotel boekt. Het was toch even alsof ik bij revalidatiecentrum de Hoogstraat naar binnen rolde. Het binnen zijn voelde opgesloten en de geluiden in de vrij steriele ontbijtruimte klonken zo hard. Wat miste ik de zeebries die door ons (slaap)busje waait en onze plastic ontbijtbordjes.

Maar het is helemaal niet eerlijk om het hotel daarmee af te schrijven, het ligt vooral aan waar wij vandaag kwamen dat we even moesten wennen. Het bevestigd mij in ieder geval dat hoewel kamperen met een handicap zwaar is en vaak onhandig, het ook zo heerijk buiten, vrij en ontspannen is. Ik voel veel dankbaarheid dat ik dat vooral dankzij de hulp van mijn lieve Tjeerd mee kan maken!

Visjes op straat wijzen je de weg naar zee in Izola

Floramare Health Resort

Na een dag kon ik gelukkig zien hoe geweldig Floramare óók is. Het ligt pal aan zee en heeft een vriendelijke uitstraling door de kleinschaligheid en het park met hoge, oude bomen eromheen. De 26 kamers zijn modern en strak ingericht en rolstoeltoegankelijk met een dikke plus! In elke kamer hangt een plafondlift in de slaapkamer en in de badkamer. Bovendien staat er in alle kamers een hooglaag carrier in het bed, op onze kamer fijn als een tweepersoonsbed. Er zijn verschillende kamers wat betreft indeling en ruimte, en er is ook een familiekamer. Goed om te weten; geen van de kamers heeft een balkon. Zorg en assistentie kan vanuit het hotel geregeld worden voor een schappelijk bedrag. Bijzonder is dat ze bijvoorbeeld ook korte assistentie-momenten aanbieden zoals draaien in bed en of even je jas aantrekken. Het viel mij dan ook op dat er een aantal mensen alleen vakantie vierden! Dat kan hier dus, ook als je zorg nodig hebt.

Wellness

Het hotel heeft een heerlijke wellnessruimte met lekker zwembad en  sauna met speciale houten saunarolstoel. De ligbedjes zijn verhoogd maar er is ook een plafondtillift aanwezig om je transfers in de gehele wellness relaxed te laten verlopen (wellness is gesloten in de zomer).

Wellnessruimte van Floramare Health Resort
Buiten eten op het terras van het hotel ipv de eetzaal, voelt een stuk vakantie-achtiger! Het buffet is overigens alle dagen heerlijk.
Zwemmen in zee met hulp van de strandwacht!

De troef: Zwemmen in zee!

Het meest bijzondere was dat ik sinds lange tijd weer in zee heb gezwommen! Het hotel heeft net buiten de poort een ‘eigen’ stukje kade. Hier staan ligbedjes en is een klein terras met snacks en een drankje. De hele dag zit hier een super vriendelijke strandwacht die je via en betonnen hellingbaan de zee in wil helpen. Er staat een handbewogen rolstoel klaar en op het einde van de helling drijf je zo de stoel uit en is het direct diep genoeg om te staan. Er zijn ook verschillende drijfhulpmiddelen die je kunt lenen. De zee was best ruw en de golven klapten tegen te kade, dus ik dacht in eerste instantie ‘amenooitnie’… maar toen ik de een na de andere roller stoer de hellingbaan over zag gaan, kon ik niet achterblijven natuurlijk. Ik moest me even overgeven aan de golven maar toen ik zag dat de baywatch alles goed in de gaten hield lukte ook dat heel aardig. Helaas hebben we geen foto van het moment in zee, maar je moet me geloven dat het heerlijk was!

Het zwembad is trouwens ook niet gek, geen golfslag maar gewoon lekker dobberen of soms even bubbelen. Eenmaal in het bad (tillift aanwezig!) waan je je in een infinitypool; je kijkt heerlijk uit over zee!

Zwembad aan zee met lift

 

Hulpmiddelen, zorg én therapie

Op de website van Floramare staat dat er ook verschillende therapieën en massages aangeboden worden. Ook dagelijkste zorg en assistentie kan geregeld worden. Op de prijslijst staan dingen als draaien in de nacht, of kleine klusjes zoals jas aandoen. Ik vind dat bijzonder om te lezen, het zijn precies de dingen die veel mensen (met een spierziekte) vaak lastig georganiseerd krijgen. Hierin lees je duidelijk de oorsprong van het hotel terug. Fijn! Ik heb er zelf geen gebruik van gemaakt, maar het wekt wel vertrouwen op.

In het hotel zijn ook verschillende extra hulpmiddelen te lenen. Ik gebruikte een toiletverhoger en douchestoel. Die laatste was eigenlijk een postoel. Voor mij niet ideaal, de armleuningen konden niet omhoog en er was geen zitting/deksel voor het grote gat. Ik begreep dat ze ook rol-douchestoelen hebben.

De reis 

🚙 Auto: Vanuit Utrecht is het 1300 km naar Izola. Wij hebben gekozen voor twee stops/overnachtingen, ik rij alles zelf en dan is het voor mij goed te doen. Vanuit Utrecht naar Ingolstadt is 700 km. Als je op zondag rijdt is er geen vrachtverkeer en kun je lekker doorrijden. We boekten hier het Enso Hotel, een prima aangepaste kamer met goed (onderrijdbaar) bed. Tweede nacht sliepen we in Sporthotel Zederhaus. Vriendelijke mensen, lekker balkon, ruime aangepaste kamer met goed (onderrijdbaar) bed, goedkoop, eenvoudig en ook zeer betaalbaar buffet. 

✈️  Met het vliegtuig ben je met een rechtstreekse vlucht van Schiphol in 2 uur in Ljubljana of Triëst in Italië. Het hotel kan een transfer organiseren met hun eigen rolstoelbus, waarmee ze ook dagtochten organiseren. Ook rijden er lange afstandsbussen en regionale bussen (toegankelijkheid hiervan is mij onbekend).

🚂 Er rijdt geen rechtstreekse trein naar Slovenië. Er rijdt wel een nachttrein naar Zuid-Duitsland, waar je dan kunt overstappen op een regionale trein in Oostenrijk (gemiddeld reistijd 16 uur).

Gezellige straatjes in Izola, Tjeerd haalt een broodje voor de lunch

Achtergrond hotel

Floramare Health Resort is eigendom van Dom Dva Topola, een bedrijf dat zich richt op opleiding en werkgelegenheid voor mensen met een handicap. Later lees ik dat de oprichter de Muscular Dystrophy Association of Slovenia is. Oorspronkelijk was hun missie het bieden van medische diensten, rehabilitatie en de verbetering van gezondheid voor mensen met neuromusculaire aandoeningen. Aha, dus zo gek was de gedachte aan een revalidatiecentrum toch niet. Er is in 2023 een grootscheepse renovatie geweest, waarbij alle kamers een totale make-over kregen en volgens de laatste wensen aangepast voor gasten met mobiliteitsbeperkingen. Daarna werd het resort geopend voor iedereen, dus niet langer alleen mensen met een handicap.

Meer weten over deze heerlijke vakantiebestemming, kijk op www.Floramare.si

 

>> Mijn verhaal over Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië, staat in nr. 4, 2025 van Support Magazine! 

9 reistips van een rolstoelreiziger

Al heb ik behoorlijk wat reiservaring, toch kom ik op reis regelmatig voor verrassingen te staan. Dat is precies wat reizen zo leuk maakt, hoor ik anderen vaak zeggen. Maar een kapotte rolstoel of te laag bed zijn verrassingen waar je niet op zit te wachten. Tegelijk heb ik een basisvertrouwen dat alles altijd goed komt. 

Door mijn aangeboren spierziekte ben ik goed in creatieve oplossingen bedenken en mij op het positieve te richten. Dat komt ook tijdens het reizen goed van pas. Als ervaren rolstoelreizigster deel ik graag mijn tips om reizen met een onwillig lijf, en zoals ik in een elektrische rolstoel, zo soepel en aangenaam mogelijk te laten verlopen.

Heb jij ook een tip? Deel ‘m onderaan de pagina bij de reacties. 

 

Eelke zit in haar rolstoel bij twee rode stoelen en kijkt naar het water met daarachter de skyline van Toronto
Skyline in Toronto

1. Begin makkelijk

Ben je al lang niet meer weggeweest of ging je niet eerder op pad met je spierziekte of rolstoel? Kies dan een bestemming dichterbij huis, Nederland is prachtig. Wil je dat buitenlandse gevoel? Kies dan een plekje net over de grens of in de heuvels van Zuid-Limburg. Een dagje weg kan ook voelen als een fijn avontuur; verheug je op uitstapjes, kies steeds een ander thema of bezoek elke maand een hoogtepunt in een andere provincie. Je kunt ook een groepsreis overwegen waarin alles voor je geregeld is.

Ik verzamelde al meer dan 120 rolstoeltoegankelijke, bijzondere vakantie-adresjes in Nederland en België.

2. Goede accommodatie

Neem geen genoegen met onvoldoende toegankelijke hotels of huisjes, op reis gaan is spannend genoeg. Als de basis goed is, hou je energie over voor uitstapjes. Informeer dus goed bij de vakantie-aanbieder. Vraag altijd foto’s en maten. Bekende boekingssites hebben steeds betere zoekfilters op toegankelijkheid, maar blijf alert. Gebruik van de termen rolstoeltoegankelijk en mindervalide biedt geen garantie. Vraag anderen naar ervaringen via social media of boek bij een (gespecialiseerd) reisbureau. Tegelijk, het zal niet zo zijn als thuis, wees creatief en denk in oplossingen

3. Zorg- en hulpmiddelen 

Thuiszorg kan, mits beschikbaar, overgezet worden naar een zorgorganisatie op je vakantieadres. Je kunt er ook voor kiezen een assistent mee te nemen en deze betalen vanuit een Persoonsgebonden Budget. Niet alle hulpmiddelen aanwezig op je vakantieadres? Zeker in Nederland kun je een hoog-laagbed, tillift of douchestoel huren en laten bezorgen op je vakantieplek. Wees goed geïnformeerd. Comfortzorg.nl kan het regelen (tegen een vergoeding) uit handen nemen.

4. Goed verzekerd

Via je basis ziektekostenverzekering ben je overal ter wereld verzekerd voor zorgkosten. Maar als de zorg op je vakantiebestemming duurder is dan de tarieven in Nederland dekt de verzekering deze meerprijs niet altijd. Informeer hiernaar bij je zorgverzekering. Sluit eventueel een aanvullende verzekering af en/of kies voor een reisverzekering met aanvullende dekking voor medische kosten. Extra reis- of verblijfskosten voor jou of je reisgenoot en bijvoorbeeld repatriëring zijn dan ook gedekt. Meer informatie vind je bij Zorginstituut Nederland.

Eindhoven-airport, uitzicht vanaf de rolstoeltoegankelijke kamer in hotel Tulip Inn.

5. Met het vliegtuig

Mijn rolstoel is weleens beschadigd tijdens een vliegreis. Toch gaat het meestal prima. Een rolstoel en tweede hulpmiddel mag gratis mee en ook assistentie om je op de luchthaven en het vliegtuig in- en uit te helpen is op elke luchthaven aanwezig. Meld (ruim) vooraf aan de vliegmaatschappij wat je nodig hebt.
Sta er op om, voor je eigen comfort én om de kans op schade te verkleinen, tot aan de vliegtuigdeur in je eigen rolstoel te blijven zitten (je rolstoel moet daarna het bagageruim in). Kwetsbare en losse onderdelen van je stoel kun je in de cabine meenemen of extra vast tapen. Kijk voor meer informatie, je rechten en je plichten op de site van je vliegmaatschappij of de luchthaven en vraag ervaren ‘rolstoelvliegers’ om tips.

6. Reisgezelschap

Stem vooraf en tijdens de reis met elkaar af wat voor ieder fijn is. Neemt je reisgezel(schap) zorgtaken op zich of regel je (gedeeltelijk) hulp van buitenaf? Heb je meer rust/tijd nodig dan de ander? Benoem dit en overleg. Wil de ander een ontoegankelijke wandeling maken? Lekker doen!

Bonaire, favoriete plek van Eelke

7. Plan extra tijd

Houd rekening met extra tijd die de dingen op vakantie kosten. Een aangepast toilet vinden, vervoer uitzoeken en regelen, maar ook je routine vinden in je accommodatie kost tijd. Een ‘weekendje weg’ klinkt leuk, maar gezien de voorbereidingen en extra tijd die je nodig hebt, blijf ik minimaal drie nachtjes.

8. Handig voor in de koffer

Handige hulpmiddeltjes die mij al vaker geholpen hebben: wandbeugel met zuignap (werkt alleen op gladde tegels), anti-slipmatje voor op de vloer, verlengsnoer of stekkerdoos, toiletverhoger, handspiegel, duct-tape en tie wraps, klein gereedschap en bandenplakspul, elektra converter.

Zomaar een verrassing in een steegje in Breda… prachtig muurschilderij

9. Vertrouw op je veerkracht

Soms ben je zelf het grootste obstakel om van een reis te genieten, door te blijven denken in doemscenario’s en details. Ik heb geleerd dat, hoewel voorbereiding belangrijk is, het net zo belangrijk is me niet te laten meeslepen door elke mogelijke uitdaging. Als iets niet goed gaat of voelt, pas ik mijn plannen aan. Als alles soepel verloopt omarm ik het moment. Het is onmogelijk elk aspect van een reis onder controle te hebben, maar ik vertrouw erop dat ik flexibel ben en het uiteindelijk goed komt. Mijn ervaring is dat zelfs als het tijdens de reis niet lukt om optimaal te genieten, het achteraf alsnog lukt, als je de reis thuis opnieuw beleeft en voelt hoe fantastisch het (ook) was.

 

Lees meer

De Eurosleutel onmisbaar op reis

De Eurosleutel onmisbaar op reis

Met de Eurosleutel krijg je onbeperkt toegang tot openbare rolstoeltoegankelijke toiletten. Deze universele sleutel past op een voor heel Europa gestandaardiseerd slot zodat je er nu al op meer dan 12.000 plaatsen in Europa gebruik van kunt maken. Afgelopen vakantie ontdekte ik deze onmisbare tool!

Op de terugreis van onze vakantie in Kroatië en Slovenië informeerde ik via de mail naar de rolstoelvoorzieningen bij Camping Municipal Straubing in Duitsland. Het antwoord kwam even later. “Als de receptie gesloten is, kunt u bij aankomst zelf een plaatsje uitzoeken. Onze camping beschikt over een apart rolstoeltoegankelijk toilet met douche, welke u met uw internationale sleutel kunt gebruiken.”

Ik deed een klein vreugdedansje omdat ik die zogenaamde Eurosleutel voor onze vakantie had aangeschaft. Bij aankomst op de camping toverde ik de sleutel tevoorschijn en kon de goed aangepaste en heerlijk schone badkamer gebruiken. Eerder deze vakantie pieste ik bijna in mijn broek omdat de sleutel nog in het handschoenenkastje van mijn auto lag, en de toilet bij de Funiculair Railway in Ljubljana alleen te openen was met deze internationale sleutel. Zo heeft elk goed systeem ook nadelen…  Ga je regelmatig op stap dan behoort de Eurosleutel dus beter tot jouw standaard uitrusting.

De Eurosleutel onmisbaar op reis
Eurosleutel in het slot

Wat is de Eurosleutel?

De Eurosleutel, ook wel bekend als de Eurokey, is een universele sleutel, bedoeld voor mensen met een beperking. Deze sleutel past op speciale sloten die zijn aangebracht op toegankelijke toiletten maar soms ook op liften, slagbomen, rolstoelplatforms en andere toegankelijke voorzieningen. Het systeem zorgt ervoor dat deze voorzieningen 24/7 toegankelijk zijn voor mensen die er recht op hebben, terwijl misbruik wordt beperkt. Op veel plaatsen is de sleutel ook te leen bij bijvoorbeeld de kassa of receptie van het betreffende gebouw of nabij gelegen locatie, maar veel handiger is het natuurlijk de sleutel zelf bij je te hebben.

Voor wie?

De Eurosleutel wordt alleen verkocht aan mensen met een fysieke en/of visuele handicap, mensen met een stoma of chronische darm- of urinewegproblemen en als je 70 jaar of ouder bent. Gemeenten en bedrijven kunnen het initiatief nemen om sloten te plaatsen op toiletten en andere voorzieningen die dan alleen nog toegankelijk zijn met een Eurosleutel. ‍

Waar vind je de Eurosleutel locaties?

Het initiatief is ontstaan in Duitsland en hier vind je dan ook de meeste locaties die met de sleutel te betreden zijn. In totaal zijn er ruim 12.000 locaties in heel Europa waar de Eurosleutel toegang toe verleent. Locaties in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland staan in het boekje ‘Der Locus’, te koop via deze webshop.

In Nederland is de sleutel nog beperkt bruikbaar maar begint langzaam ook in te burgeren. In de HogeNood app kan je een locatie met Eurosleutel herkennen aan het sleutel icoontje dat bij een rolstoeltoegankelijk toilet aangegeven staat (zie foto).

Adressen in Zwitserland vind je ook op deze overzichtskaart  en adressen in Slovenië vind je hier. Hoewel de sleutel ook gebruikt wordt in Frankrijk en Spanje kan ik geen overzicht vinden van locaties in deze landen.

Aanvragen

De Eurosleutel vraag je aan via een speciaal webformulier, te vinden op deze website. Je voegt een bewijsstuk toe, zoals een gehandicaptenparkeerkaart of medische verklaring. Kosten € 32,50. In gemeenten die de Eurosleutel faciliteren kan de Eurosleutel soms bij de gemeente zelf aangevraagd worden tegen een gereduceerd tarief.

‍United Kingdom

In de United Kingdom is een soortgelijk systeem gangbaar, maar heb je de zogenaamde RADAR Key nodig om gebruik te kunnen maken van ruim 10.000 aangepaste toiletten en verzorgingsruimtes. 

 

HogeNood app screenshot met Eurosleutel symbool

Met aangepaste cabrio door de polder

Ik cross graag met mijn eigen bus door het land maar een keer gereden worden is ook niet verkeerd. En zeker niet in een stoere cabrio. Bij B&B de Pieper Horizon staat een cabrio Chrystler PT Cruiser met handbediening klaar voor gasten.

Eigenaresse Angelien bedenkt steeds weer nieuwe ideeën om haar B&B-gasten te verrassen, bovendien trapt ze zelf het gas van haar Chrystler graag wat verder in! Zo ontstond het idee om gasten de omgeving te laten ontdekken in een cabrio. De auto werd gekocht en omdat de inclusieve gedachte diep is ingesleten bij deze vrouw kwam er ook gas- en remhandbediening in voor haar rollende gasten! Ze ontwikkelde bovendien twee mooie afwisselende routes die je op papier meekrijgt.

Grijze cabrio Chevrolet PT Cruiser staat geparkeerd voor een zwart houten gebouw B&B) in het weiland
Pieper Horizon, cabrio voor de B&B

Omdat ik met andere aanpassingen rij, kan ik helaas niet zelf achter het stuur, daarom rijden Angelien en haar echtgenoot Cor ons door het mooie Zwartewaterland. Zij weten de mooie plekjes met gemak te vinden en zo belanden we zelfs samen op een terras in Hasselt. Handig detail, achterop de cabrio kan een koffer gemonteerd worden met daarin een opvouwbare rolstoel, zo kon ik onderweg ook even uit de auto, omdat mijn elektrische rolstoel niet mee kan. Aan alles is gedacht!

Grijze cabrio Chevrolet PT Cruiser rijdt over een betonnen weg, je ziet Eelke lachend op de passagierstoel

Aluminium, grijze grote kist achterop de cabrio auto
Pieper de horizon, demontabele rolstoelkoffer achterop de auto

‘Reis’heilige Christoffel

Wij kiezen voor de route ‘Toeren door mystiek Zwartewaterland‘, deze beloofd ons bescherming van de ‘reis’heilige Christoffel en mystieke plekken. Bij Genemuiden pakken we de veerpont via Het Zwarte Water naar Zwartsluis. Met het dak open voel je de straffe wind in het open landschap om je oren blazen, maar we willen wel ervaren dat we in een cabrio rijden, toch! We slingeren over smalle weggetjes en stoppen even voor een boerenijsje bij Boerderij Eben Haezer. Wanneer we door het stille buurtschap Zwartewaterklooster rijden vertelt Angelien ons dat hier rond 1200 een vrouwenklooster stond, enkele eeuwenoude boerderijen in het buurtschap zijn deels met bouwmaterialen uit het voormalige klooster opgetrokken. Het oude kerkhof, omringd door een dikke haag, maakt deel uit van het Bedevaartspad Hasselt en is een fijne stille bezinningsplek.

Pieper horizon, routeflyers

Hanzestad Hasselt

Wij geven gas en rijden richting de Hanzestad Hasselt, een leuk stadje om de auto even te parkeren. De oude bedevaartsstad is onderdeel van de route naar Santiago de Compostela. Kijk even bij de Grote- of Stephanuskerk, het oude Stadhuis en de hoge schoorstenen van de vroegere kalkbranderijen. Na onze toer genieten wij van een heerlijk gebakje op het terras aan het water bij De Linde.

aan het water gelegen gebouw met twee brede hoge schoorstenen ernaast.
Hasselt kalkovens, uniek industrieel erfgoed met een klein museum

 

Pieper Horizon, op het terras bij de Linde

Andere route

Kies je de route ‘Boergondisch Touren‘ dan vul je onderweg je picknickmand vol lekkers uit de IJsseldelta. Je stuurt de cabrio over slingerende dijken en geniet van de weidse omgeving en de mooiste uitkijkpunten. Onderweg stop je bij verschillende boerderijen en je sluit de route af bij restaurant de Geschilde Aardappel, waar je vooral friet kunt eten! Zij maken bovendien een lekker gerechtje van alle ingrediënten die jij onderweg verzameld hebt.

Je kan natuurlijk ook je eigen route bepalen! Je boekt de cabrio inclusief routes, tijdens een verblijf bij B&B Pieper de Horizon (€ 90). Wist je al dat er bij de Pieper Horizon ook een heerlijke wellnessruimte is? >>

 

Eelke en Tjeerd met een aardbeientaartje voor hun ingezoomde hoofden
Heerlijke taartjes bij de Linde in Hasselt

 

Bloot kamperen in een rolstoel

“Als iedereen bloot is, wordt bloot heel gewoon”

Volgens onderzoek van Motivaction (2019) genieten ruim 2,5 miljoen mensen in Nederland regelmatig van naaktrecreatie. Geen kleren is heerlijk en zorgt voor een hoop minder gedoe, constateert ook Eelke Kelderman. Zij ging voor het tweede jaar naar een naturistencamping.

Mijn eerste bloot-kampeer-ervaring in Duitsland vorig jaar, zit nog fris in mijn geheugen. Op een warme zomerdag reden we na een flinke autorit door de campingpoort, toen een blote man langs onze auto fietste. We hadden dan wel gereserveerd op een naturistencamping, maar mijn hersenen registreerden dit toch als buitengewoon vreemd. Eenmaal op het kampeerveld trok mijn vriend Tjeerd direct zijn kleren uit, hij groette vriendelijk de buren die net het eten opgeschept hadden. Zijn witte billen staken bleekjes af tegen de zongebruinde borsten van de buurvrouw. Ik weet nog dat ik mij ernstig afvroeg of het wel zo’n goed idee was, dat blote. Die eerste avond hield ik veilig mijn kleren aan. In het campingrestaurant vond ik de naakte lijven ongemakkelijk. En dat ik de enige was met een vrolijk zomerjurkje, maakte het niet beter. Zonder kleren stapte ik de volgende ochtend toch mijn rolstoel in. Hoe makkelijk was dat! Ik zoefde richting het toiletgebouw in mijn nakende niksie. Een zacht briesje over mijn huid. De warme zon op mijn schouders, wat fijn.

Dezelfde dag vertrokken we naar de volgende naturistencamping, bovenop een berg nabij Bologna in Italië. Kleinschaliger, en prachtig in de natuur. Het was heet en toen de tent stond voelde ik me vrij om mijn jurk uit te doen. Het voelde eerder gek om hem aan te houden, hoe maf is dat! Als iedereen bloot is, is bloot heel gewoon. De laatste week van onze vakantie moesten we terug in het gareel: kleren aan dus. Getsie, wat strak en wat een gedoe na het douchen.

Ook voor de afwas doet Eelke haar kleren niet aan

Kroatië

Dit jaar verblijven we ruim twee weken met onze blote billen op een naturistencamping in Istrië, Kroatië. De camping waar Tjeerd als klein jongetje met zijn ouders gewoon raakte aan het bloot vakantie vieren. Had ik vorig jaar voor mijn gevoel nog best wat ‘bekijks’, hier op deze grote camping is een naakte roller ook heel gewoon. Zo sta ik regelmatig bij de rolstoeltoegankelijk badkamer in de ‘rij’ met een andere Nederlandse rolstoeldame, Natasja. Zij blijkt al vijf jaar een enthousiast naturist en haar lijstje met campings noteer ik direct in mijn telefoon. Ik vraag ook meteen naar de zachte badstof kussenhoesjes om haar zitkussen, die blijkt ze zelf te maken. Veel handiger dan die steeds verschuivende, harde handdoek in mijn stoel. De dag voordat zij vertrekken en hun vouwwagen al half is ingepakt, vraag ik of zij samen met haar man Robert op de foto wil voor Support Magazine. Heel even zie ik twijfel, maar dan een trots: ja!

Ter voorbereiding op dit artikel spreek ik Natasja in Nederland weer, door de telefoon. Niet iedereen blijkt te weten dat zij naar naturistencampings gaan. Natasja: “De ouders van Robert weten het bijvoorbeeld niet. Maar toen zijn kinderen naar ons toe wilde komen op de camping, moesten we het natuurlijk wel even zeggen. Het is geen geheim, maar je hoeft het niet aan iedereen te vertellen.”

Zelf ben ik open over onze blootvakanties en mensen reageren meestal hetzelfde. ‘Ja, moet je vooral doen als jij dat lekker vindt.’ Maar zelf? Oh nee. Ongemakkelijk zijn met het eigen lichaam speelt daar vaak een rol bij. Ook het beeld van blote billen bij de gezamenlijke afwasplaats en hupsende borsten en piemels op de tennisbaan roept de nodige huiveringen op. Ik snap het, het is even gek als je net op de camping aankomt. Toch is het echt net zo vreemd als je na drie dagen buiten de camping komt en je iedereen weer met badpak op het strand ziet liggen.

Levenswijze

Toevallig of niet heb ik een paar blootfans onder mijn rollende kennissen en vrienden.  Natasja snapt dat rollers graag voor bloot kiezen: “Allereerst is het heel praktisch, ik heb ineens geen hulp meer nodig bij het aantrekken van die rottige bh of broek. Maar naturisme is meer, het is van oorsprong echt een levenswijze. Het gaat over het respecteren en waarderen van elkaar en de natuur waarin je leeft. Onze ervaring tot nu is dat naturisten heel relaxte mensen zijn, ze laten elkaar gewoon. Kijken minder naar elkaar, oordelen niet. Het is echt een ontspannen manier van leven, je rolt zo je tent uit. Klaar! Kleding kan irriteren, beklemmend werken. Thuis trek ik ook direct die strakke spijkerbroek uit, heerlijk. Dat doet wat met je, ik word daar in elk geval relaxed van.”

Lekker bruin kleuren, de warmte op mijn blote rug, geen hinder van kleding, snel klaar na het douchen, zwemmen in je blootje. Ook mij doet het goed, ik voel me vrij en lekker in mijn lijf. Het verschil met andere lijven wordt minder groot, lijkt het. Het doet er niet meer toe, en wie is er nou eigenlijk wel perfect?

Natasja en Robert, trots op zichzelf én hun nieuwe vouwwagen!

De laatste week van onze vakantie start het hoogseizoen. Het wordt drukker en de gemiddelde leeftijd van de campinggasten gaat naar beneden, samen met het gehalte aan kwabbels, scheve ruggen en dikke buiken. Ik realiseer mij dat het vooral mijn eigen gedachten zijn die mij onzekerder maken in het zwembad, waar ineens ook pubers en jonge, mooie vaders en moeders opduiken. Opnieuw een oefening in het toelaten van gevoelens en het ervaren van wat dit met mij doet.

Textielwereld

Eenmaal thuis mis ik de zon op mijn huid en kost het me meer tijd en moeite om naar de wc te gaan. Ook sta ik weer voor de kast te treuzelen. Welke kleren moet ik aan? Thuis uit de kleren gaan is lastig als je midden in Utrecht woont. Natasja en Robert trekken regelmatig de gordijnen dicht, de buren weten inmiddels dat ze dan niet hoeven aan te bellen. Natasja: “Overigens ben ik best preuts hoor. Op een naturistencamping is naakt zo normaal dat het niet opvalt dat je naakt bent. Maar in de ‘textielwereld’ zal je mij niet snel uitdagend of bloot gekleed zien. Dat valt op en vind ik niet fijn.”

Hoe grappig werkt dat mensenbrein toch. Ik kijk in elk geval uit naar onze volgende vakantie. Heel grote kans dat de kleren dan weer lekker uit gaan!

Naturistenfacts

Wat je misschien nog wilt weten…

  • Koud, zonnebrand, ongesteld? Kleren zijn niet verboden, trek gerust wat aan. Op sommige naturistencampings trek je bij het sporten ook wat aan, of in de winkel. Zwemkleding is wel taboe. In de openbare ruimtes zit iedereen op zijn eigen handdoekje.
  • Naturistencampings bieden vaak meer rust, ruimte en natuur. Wist je dat naaktstranden veel schoner zijn dan andere stranden na een drukke stranddag? Het is trouwens verboden foto’s van anderen te maken.
  • Bang om alleen vegetarische, geitenwollen sokken dragende hippies tegen te komen? Dat is allang niet meer zo. Je ziet wel mensen met alleen schoenen én sokken aan, dat wandelt nu eenmaal fijner. Heb je aangepaste schoenen nodig om te lopen? Dat is dus helemaal niet gek.
  • Het aantal naturistencampings is beperkt, vooral die met voorzieningen voor rolstoelgebruikers. In Nederland zijn er een paar. Frankrijk, Kroatië en Duitsland bieden de meeste kansen.

Vind toegankelijke naturistencampings op:

www.blootkompas.nl of Eurocampings-naturisme-toegankelijk.

Let op, de camping Ca’ Le Scope, waar Eelke in Italië verblijft, heeft beperkt toegankelijk sanitair. Camping Ulika in Kroatië heeft aangepast sanitair in meerdere sanitairgebouwen en ook camping Dreiländereck in Duitsland had een ruime aangepaste badkamer.

 

Dit artikel verscheen eerder in Support Magazine Vakantie-editie 2024. Tekst: Eelke Kelderman, foto’s: Tjeerd Maas

Mini-roadtrip: Noardeast-Fryslân

Mini-roadtrip: Noardeast-Fryslân

Schilderachtige dorpjes, knappe vergezichten, unieke natuurgebieden en een rijke historie. Pak je koffer en ga op ontdekkingstocht door Noordoost-Friesland, daar waar je nog het donker en de stilte kunt ervaren. Ik ga je voor en tip een aantal mooie rolstoelproof plekjes.

We beginnen onze mini-roadtrip op de grens van Friesland en Groningen in het uiterste noorden, in het dorp Eanjum. De eerste twee nachten staan geboekt bij boetiekhotel Toxopeus, er zijn maar vijf kamers en het restaurant voelt als een huiskamer. We eten er de eerste dag heerlijke krokante kibbeling, met dikke frieten. De rolstoeltoegankelijke kamer op de begane grond is klein, dus vooral geschikt om te slapen > bekijk de foto’s.

Nationaal Park Lauwersmeer

Zee werd meer, meer werd wildernis. De wildernis werd een rustplaats voor vogel en mens. Dat is in een notendop de geschiedenis van Nationaal Park Lauwersmeer. Met de auto rijden we ernaartoe, een mooie route over de dam en de sluis bij Lauwersoog, langs jachthaven Noordergat richting activiteitencentrum het Lauwersnest. Vanuit hier vertrekt een mooie, afwisselende rolstoeltoegankelijke wandelroute. Blauwe lucht weerspiegelt in het water, uitgestrekte ruige bloeiende weides, schelpenpaadjes langs struiken met grijsglinsterende blaadjes en oranje bessen van de Duindoorn. Lichtdoorschrijnend bos. Stilte. De route lijkt langer dan de aangegeven drie kilometer, we zijn ruim twee uur onderweg maar vinden dan ook wel een klavertje vier en het sprookjesachtige witte Parnassia bloempje. Bij het centrum is een natuurspeeltuin met picknickplaats en een kleine tentoonstelling. Je koopt er een ijsje of tapt er een kopje thee. — Rolstoeltoegankelijk toilet bij het Lauwersnest.

Sfeerbeelden natuur
Wandeling door Nationaal Park Lauwersmeer
  • Het Lauwersmeergebied is een Dark Sky Park, samen met de Borstplaat op Terschelling de enige plek in Nederland waar de duisternis beschermd is.
  • Met rondvaartschip de Vlinderbalg kun je ook het Lauwersmeer op, vertrek vanuit Oostmahoorn.

Na de wandeling staat mijn auto met een platte band dus wachten we op de ANWB. De reserveband is gelukkig snel gevonden en daarna is het heerlijk aanschuiven bij Restaurant het Raadsel van de Wadden. We pakken daar ook nog even een mooie zonsondergang boven de Lauwersmeerhaven mee. — Toiletruimte beperkt/langwerpig, geen beugels, toiletpot alleen vanaf voorkant bereikbaar.

Bloemetjes in de Kruidhof

Deze dagen is mijn moeder mijn reisgezel, dus we kunnen helemaal los in het bloemetjesthema. Tuin, natuur en plantjes heb ik zeker van haar en mijn oma meegekregen. Vandaag dompelen we ons opnieuw onder in een zee van bloemen en heerlijke geuren, nu in de hortus van Friesland, de Kruidhof. We wandelen door de Kloostertuin, de Bijbelplantentuin, een Muziektuin, een Heemtuin en een Verfplantentuin. Naast de botanische en Nederlandse naam, staat soms ook de Friese naam op de bordjes bij de planten. Wat een fijne plek. Lunch en koffie in ‘de Eettuin’ zijn ook aan te raden! De verkooptuin, met bijzondere planten en zaden om je eigen tuin mee op te vrolijken was voor ons ook niet te weerstaan. — De toegankelijke wandelroute staat duidelijk aangegeven op de kaart, er is een goed aangepast toilet, rollator en rolstoel te leen en parkeren kan voor de ingang (GPP).

Sfeerbeelden van de bloemen in de Kruidhof
Botanische tuin ‘Kruidhof’

B&B Claercamp

Na deze heerlijke dag rijden we door naar ons volgende logeeradres, vakantiehuis ‘de Priorij’ bij B&B Claercamp, in Rinsumageast. De vroegere stal is stijlvol omgebouwd tot vijf persoons vakantiehuis, met een slaap- en badkamer beneden. Voor de deur is een terras met picknicktafel, of je vindt een lekker plekje onder de kastanjebomen in de omheinde tuin.

Eelke op de boot in de zon, lachend met zonnebril
Eelke op de veerboot: “Om buiten te zitten volg je de fietsers, het bovendek is niet bereikbaar met de rolstoel.”

Schiermonnikoog

Omdat we zulk prachtig weer hebben besluiten we de volgende dag vroeg in de ochtend de veerboot te pakken naar Schiermonnikoog. De avond tevoren boeken we een fiets voor mijn moeder, zodat die bij aankomst in de haven klaar staat. Mijn rolstoel heeft voldoende snelheid om naast te fietsen. In twintig minuten bereiken we het enige dorpje op het eiland en ploffen direct neer op het eerste terras in de zon voor een cappuccino met appeltaart. Tegenover het beroemde Hotel van der Werff. Bij Beachclub Noderstraun staat een elektrische strandrolstoel dus dat is ons volgende doel. Het vrije gevoel van ‘wandelen’ over het strand, dichtbij de ruisende zee, verrast mij elke keer opnieuw. Na de lunch bij het strandpaviljoen fietsen we lekker door de duinen. Heuveltje op, heuveltje af, over schelpenpaadjes op zoek naar de rode vuurtoren. Nog gevonden ook! We struinen nog wat langs winkeltjes en al waren we het niet van plan, we zitten pas op de laatste boot terug naar de wal. Je gaat toch niet weg als het nog zo fijn is

— Het toilet bij Beachclub Noderstraun is toegankelijk maar toiletpot is zijwaarts geplaatst in een nis, hierdoor slechts aan een kant bereikbaar (zie foto Hogenood-app). Bij Hotel van der Werff is ook een rolstoeltoegankelijk toilet. 

4 foto's in 1 collage; rode vuurtoren, schelpenfietspad door duinen met zee op de achtergrond, Eelke in Strandrolstoel aan het strand met haar moeder

Dokkum en Bonifatius

De bolwerken, de grachten met haar prachtige panden en de gezelligheid van de winkelstraatjes en terrasjes. Dokkum is leuk. Ik ben blij verrast over de toegankelijkheid van de winkels in Dokkum. We starten direct met een taartje bij De Waegh, in een mooi historisch pand uit 1754, de vroegere Boterwaag. Wij lunchen lekker bij restaurant de Halve Maan op het drijvende terras: de koftjalk Tromp, ook meteen de grootste tjalk ter wereld. Prima toegankelijk met een stevige, brede oprit. Proef zeker ook het lokale Bonifatiusbier of zoek verkoeling bij de unieke IJsfontein op de Markt.

3 sfeerbeelden van Dokkum, Bordje met Taartje, Stadhuis en historisch schip Tromp
Sfeer in Dokkum

Bonifatius is trouwens de man die Dokkum beroemd maakte. Hij werd op 5 juni 754 nabij Dokkum vermoord en meteen heilig verklaard. Hoe triest het leven voor de missionaris ook afliep, de stad hield er een schat aan verhalen en een geneeskrachtige bron met een grote half overdekte kapel als bedevaartsoord aan over. De hoge driedelige, rondbogige toegangspoort maakt direct indruk, daarna oogt het juist knus door de overdekte zitplaatsten in het halfrond, met in het midden de openlucht. Een beetje alsof je een oud Romeins amfitheater betreedt. Ik vind het echt een bijzondere, sfeervolle stilteplek die je gezien moet hebben (open van 1 juni tot en met 15 september). Elk jaar komen er tussen de 25.000 en 40.000 pelgrims naar de stad om de kapel te bezoeken.

Een vrouw (moeder Eelke) zit op een bankje voor zich uit te kijken onder een boom met op de achtergrond de ingang (3 bogen) van de Bonifatiuskapel
Een heerlijk rustige plek, de Bonifatiuskapel in Dokkum

— In Dokkum parkeren wij de auto op parkeerterrein Lutjebleek. Een toegankelijk toilet bleek toen lastig te vinden. Maar inmiddels (2025)  is er bij de ingang van het gemeentehuis een toegankelijk toilet geopend, ook na openingstijden van het gemeentehuis te openen met de Eurosleutel. Zie ook HogeNood-app.

Wadlopen zonder vieze wielen?

Het buitendijkse Natuurgebied de Peazemerlannen, onderdeel van Werelderfgoed Waddenzee, is via de Deltadijk en de zomerdijk goed rolstoeltoegankelijk, terwijl je toch zo’n 2,5 kilometer het wad ‘inloopt’. Dat maakt deze plek extra uniek voor rollers, dus dat wil ik beleven. In Paesens gaan wij de dijk op via een oplopend pad (Jisterwei). Eenmaal op de dijk is het uitzicht ver en prachtig. Helaas is het schapenrooster om het natuurgebied in te gaan te risicovol met mijn elektrische rolstoel en het hek ernaast is op slot. Dat is even een domper. Tegelijkertijd een reden om nog een keer terug te komen (met een slijptol).

— Van nov. tot maart is het hek open. Tijdens de andere maanden informeer bij Oan’e dyk voor wadlooptochten of 06 46633989. Wandeling is leuk te combineren met een bezoek museum ’t Fiskershúske — Toilet bereikbaar, maar niet aangepast (zelf niet gezien).

Wandeling bij Paesens op de dijk, helaas kunnen we de pier niet bereiken door het schapenrooster

Onze ‘mini-road-tour’ door Friesland zit erop. We hebben Noordoost Friesland doorkruist en waren verrast door de schoonheid ervan. Het zomerweer hielp mee aan het vakantiegevoel. Bij ons laatste logeeradresje, bij B&B Prikkebosk kon ik mij het best zelfstandig redden en voelde ik mij het meest thuis. Het ontbijt was super. Ook heel geschikt voor een groter gezelschap. Wat een fijne grote ruimte, heerlijk erf en lieve gastvrouw. Jammer dat we hier maar één nachtje waren.

Eelke schrijft in het gastenboek bij B&B Prikkebosk op het erf bij de kippetjes.

Overnachtingen

Wij overnachte op drie locaties, over elke accommodatie is een aparte pagina met foto’s en meer informatie over de toegankelijkheid:

  1. Hotel Toxopeus >
  2. Huisje de Priorij bij Claercamp >
  3. B&B Prikkebosk >

Meer info over rolstoeltoegankelijke accommodaties, restaurants en uitjes vind je op deze pagina’s:  toegankelijkheid in Friesland >

Dokkum, Stadhuis

Sachsen-Anhalt, sprookjes bestaan

Sachsen-Anhalt, Eelke op de Titan RT hangbrug, van ver af genomen met veel groen en water op de achtergrond

Als ik word uitgenodigd voor een persreis naar de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt voelt dat alsof ik een envelop trek met een verrassingsreisje. Benieuwd naar wat dit deel van Duitsland voor ons in petto heeft, stappen Tjeerd en ik begin oktober (2023) in mijn aangepaste bus en rijden we 500 kilometer richting het oosten.

Saksen-Anhalt ligt in het midden van Duitsland en staat bekend om zijn uitgestrekte natuurgebieden, kastelen en historische stadjes met schilderachtige vakwerkhuizen. We gaan op ontdekkingstocht naar drie plaatsen die typerend zijn voor deze deelstaat: Maagdenburg, Quedlinburg en Wernigerode.

Maagdenburg

Onze eerste stop is Maagdenburg, gelegen aan de Elbe en dankzij de vele parken een van de groenste steden van Duitsland. In 968 werd de stad gesticht door de nu nog altijd beroemde Otto I, de eerste keizer van het Heilige Roomse Rijk. Later, in de middeleeuwen, werd Maagdenburg een van de machtigste steden. Na de verwoestende WOII kwam de stad in Oost-Duitsland te liggen.

Om de omgeving snel te leren kennen, stappen we op het centrale marktplein (Alter Markt) in de dubbeldekker voor een citytour. Beneden is er een plekje voor rollers gereserveerd, de chauffeur klapt een plank voor je uit. De DDR-gebouwen vind je nog overal terug, afgewisseld met moderne architectuur en enkele prachtige middeleeuwse pronkstukken en parken. Ik krijg zin om langs de Elbe te slenteren en van het uitzicht te genieten op een van de bruggen.

Eelke rijdt de bus uit, achter haar zie je nog de oprijplank en rolstoelzitplaats in de bus
Met de citytour leer je de stad snel kennen, prima rolstoeltoegankelijk

Dom
Weer uit de bus ontmoeten we voor de ingang van de Dom onze Nederlandse gids Herman. Hij vertelt met veel liefde over de geschiedenis van dit indrukwekkende gotische bouwwerk, waarvan de bouw al startte in 1207. Wil je Herman ook ‘ontmoeten’? Kijk dan naar dit filmpje (2 min) en je ziet ook gelijk de binnenkant van de Dom. Nog niet zo lang geleden kwamen onderzoekers er trouwens achter dat in het stenen grafmonument van Editha (achter in de Dom), de eerste vrouw van Keizer Otto, nog daadwerkelijk in een kleine metalen sarcofaag begraven lag. Inmiddels is de sarcofaag verhuist naar het naastgelegen, recent geopende Dommuseum Ottonianum, ook een aanrader!

Praktisch: In de kelder van de Dom is een riant aangepast toilet (Eurosleutel nodig of bij de ingang van de Dom sleutel vragen). 

Sachsen-Anhalt, collage van 4 foto's van de Dom in Maagdenburg. Buiten en binnen met Eelke
Sachsen-Anhalt, Dom

Hundertwasser
Het meest verrast worden we die middag door het sprookjesachtige roze bouwwerk van de Oostenrijkse kunstenaar Hundertwasser: de Groene Citadel. Groene daken, klimplanten, binnentuinen en bomen die uit de ramen lijken te groeien. De paadjes zijn geïnspireerd op bospaden, niks is recht of vlak. Een symfonie voor de voeten, noemde Hundertwasser dat. Ook voor de wielen trouwens… Toch rijdt het verrassend goed want drempels zijn er ook niet. Betaalbare huurwoningen, een hotel, restaurants en winkeltjes herbergt het opvallende gebouw. Wij genieten er die avond van een heerlijk Aziatisch maal bij Hyaku Mizu. Het gebouw kun je mooi van alle kanten bekijken bij de maquette in het toeristenwinkeltje.

Sachsen-Anhalt, Hundertwassers 'Groene Citadel', Collage van 4 foto's. Het gebouw is knalroze en negens is een rechte lijn te ontdekken
Hundertwasser, de Groene Citadel, sprookjes bestaan!

Praktisch: Zelfs het rolstoeltoegankelijke openbare toilet is in Hundertwasserstijl. Er is geen rolstoeltoegankelijk kamer in het hotel, ook de modelwoning is niet rolstoeltoegankelijk.

Quedlinburg

Na twee nachtjes Maagdenburg gaat onze route gaat een stukje zuidelijker, we pakken de koffer en rijden richting het Harzgebergte. We maken een stop in Quedlinburg en wandelen door het prachtige middeleeuwse centrum. In de zeventiende eeuw beleefde Quedlinburg economisch goede tijden. Er resteren meer dan 1200 vakwerkhuizen uit die tijd, logisch dat de stad op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Na de sfeervolle hobbelstraatjes ploffen we neer op een terras op het Marktplein. De Duitse menukaart blijft een uitdaging, dus laat ik mij verrassen. “Obazda mit Bretz’l bitte!” Het blijkt een heerlijk smeersel van pittige kazen, met een achtvormig knapperig broodje. Het uitzicht op het middeleeuwse stadhuis maakt het plaatje compleet.

collage van 4 foto's van Quedlinburg, Stadhuis in herfstkleuren gehuld door begroeiing, Eelke rijdt langs een terrasje, vakwerkhuisjes gevels, bordje met 8 vorig broodje en oranje smeersel ernaast)
Quedlinburg

Praktisch: In Quedlinburg parkeren we de auto op Parkplatz Marschlinger Hof, hier is ook een aangepast toilet (Eurosleutel). 

Langste hangbrug: De Titan-RT

Op naar de langste hangbrug van Duitsland: de Titan RT. Op 70 meter hoogte kun je hier – lopend of rollend – 487 meter lang lekker uitwaaien. En wiebelen, want dat doet-ie wel! Parallel aan de brug rijst de hoogste dam van Duitsland op. De Rappbodedam levert drinkwater en elektriciteit én beschermt tegen overstromingen. Een meesterlijk bouwwerk, maar ook een hoop beton. Ik kijk toch liever de andere kant op, waar de herfstkleuren het groen verdringen en de rivier schittert in de zon.

Sachsen-Anhalt, TitanRT

Praktisch: De brug is 120 cm breed, bij regen wordt een bezoek met rolstoel afgeraden. Vroeg in de ochtend en later op de middag is het rustiger. Rolstoeltoegankelijk toilet vind je in de Harz-regioshop of op het parkeerterrein (Eurosleutel).

Wernigerode

Op de derde en laatste dag van onze trip is de stoomtrein afgelast die ons naar de hoogste berg van het noorden (de Brocken, 1141 meter) zou brengen. Het stormt te hard. Jammer! Ik had al mooie foto’s bekeken. Maar dat is reizen ook: plannen aanpassen. Daarom gaan we kijken bij glasblazerij Harzkristall. Een prachtige, blauwglazen bol hangt inmiddels voor mijn keukenraam.

collage van 5 foto's Wernigerode Schloss buitenkant (uitzicht naar beneden op Wernigerode, Eelke en Tjeerd lachend voor het kasteel, Eelke op de route naar het kasteel, kasteel met toren met klimop in herfstkleuren)
Wernigerode Schloss

 

Sachsen-Anhalt, Wernigerode sprookjesachtige bouwstijl (kleurrijk, torens, vakwerkhuizen) en knusse straatjes
Wernigerode sprookjesachtige bouwstijl en knusse straatjes

Hierna lonkt vanaf de heuvels het magische kasteel Wernigerode. Zelfs mijn elektrische rolstoel trekt de stevige klim vanaf de parkeerplaats naar boven maar nauwelijks (700 meter), maar het uitzicht is de moeite waard. Het kasteel zelf is niet rolstoeltoegankelijk. Wij zoeven via dezelfde route weer naar beneden om met een gids door Wernigerode te wandelen. Alweer een wonderlijk mooi stadje met kleurige vakwerkhuisjes en heerlijke verhalen. Het prachtige stadhuis kan zo van de ontwerptafel van de Efteling komen. Hier kun je makkelijk nog een dag in een sprookje rondwandelen. Maar inmiddels regent het en herinner ik mij de heerlijke sauna in ons hotel…

Praktisch: We laten ons vertellen dat de in steigers gehulde toren van Kasteel Wernigerode de nieuwe, beter toegankelijke toegang wordt naar de binnenplaats van het kasteel (opent medio 2024).

Hotels

Maritim Hotel Magdeburg

collage van 5 foto's van kamer, badkamer en hotel

In Maagdenburg sliepen wij 2 nachten in het centraal gelegen 4-sterren MARITIM Hotel. Een groot congreshotel met 514 kamers, zalen, restaurant en pianobar. De enorm hal van 32 meter hoog met balustrades waar de kamers aan liggen doet denken aan een cruiseschip. Imponerend maar niet bepaald knus en een beetje oubollig. Het zwembad hebben wij gemist, eenmaal thuis zag ik pas dat die er was. Onder het hotel is een parkeergarage (max. inrijhoogte 1.95 cm). Het buffet-diner vond ik, ondanks de vriendelijke bediening, geen aanrader, het ontbijt was uitgebreid en prima. Ook de entourage van het restaurant kan wel een up-date gebruiken. Vanuit het hotel wandel je in tien minuten naar de Dom (800 meter) en de Groene Citadel (500 meter).

De kamer

De klassiek ingerichte kamers zijn netjes en onze kamer was ruim met een heerlijk groot bed op rolstoelhoogte (2x eenpersoonsbed, 50 cm hoog). Wat je vaker ziet in Duitsland is dat de aangepaste kamer eenpersoonskamers zijn. Ook hier was dat het geval, via een tussendeur konden wij gebruik maken van de aangrenzende tweepersoonskamer (nr 388), zo sliepen wij in het tweepersoonsbed maar gebruikte ik de aangepaste badkamer van de andere kamer. Deze badkamer was heerlijk ruim en goed aangepast met onderrijdbare wastafel, verstelbare beugels bij het hoge toilet (hoogte 53 cm) en goede douchestoel hangend aan een rail, met rug- en armleuningen aan een rail (merk; Pressalit). De hoogte hiervan kregen wij niet aangepast, maar dat zou wel moeten kunnen.

HKK Hotel Wernigerode

collage van 5 foto's van kamer, badkamer en hotel

De laatste twee nachten verbleven wij bij het HKK Hotel Wernigerode, ook 4-sterren maar de helft kleiner wat aantal kamers betreft, wat moderner en oogde gezelliger dan het hotel Maagdenburg. Het is fijn gelegen, aan de rand van het oude stadscentrum. De parkeergarage (hoogte 2 meter) was een beetje een doolhof, we konden er maar moeilijk onze weg vinden. We aten allebei de avonden in het buffetrestaurant, en hoewel ik niet echt fan ben van dat gedoe langs al die bakken, je kon altijd wel een lekker maaltje verzamelen. Ook voor het uitgebreide ontbijt-buffet zaten we steeds aan hetzelfde voor ons gereserveerd tafeltje. Zou ik zelf kiezen, dan zijn er vast gezelligere plekjes te vinden in de stad.

Sauna

We hebben ook een avond gebruik gemaakt van de sauna, heerlijk opgewarmd na een regenachtige dag. Helaas was hier geen (verrijdbare) douchestoel dus het was een beetje behelpen en later op de kamer gedoucht. Bubbelbad is moeilijk bereikbaar (2 traptreden) omdat het op een soort podium ligt.

De kamer

Ook in dit hotel bleek de aangepaste kamer een eenpersoonskamer, de kamer is lekker ruim. Dit keer was de naastgelegen kamer ook bereikbaar via tussendeur (breedte 78 cm) maar deze kamer was een stuk kleiner en er stond maar een klein tweepersoonsbed (140 breed) tegen een muur, naast het bed is maar weinig ruimte. Met de tussendeur open lukte het mij om naast het bed te komen. Beide bedden (hoogte 55 cm) lagen voor mij te hard, maar dat is persoonlijk natuurlijk. De bedden staan trouwens vast aan de muur, je kunt ze dus niet verschuiven.
De aangepaste badkamer was keurig. Een klein opritje bij de deur, toilet (hoogte 51 cm) met beugels, onderrijdbare wastafel en inloopdouche met klein douchezitje (hoogte 46 cm) aan de wand.

Handige brochures toegankelijkheid

Deelstaat Sachsen-Anhalt is net als veel andere Duitse deelstaten zeer actief op het gebied van ‘Barierefrei Reisen’. Goede brochures over de toegankelijkheid van Maagdenburg vind je hier en over Wernigerode hier. In beide brochures vind je ook een handig overzicht met aangepaste overnachtingsmogelijkheden.

Eelke zit aan een ronde rolstoeltoegankelijke picknicktafel op een plein met foodtrucks achter haar
Rolstoeltoegankelijke picknicktafel op de Alter Markt in Maagdenburg.

Welkom in eeuwenoud Leuven

Eind vorig jaar werd de brochure ‘Leuven – Iedereen welkom’ opgefrist en geactualiseerd. Met toegankelijke stadswandelingen, de belangrijkste historische bezienswaardigheden, restaurantjes en tips over het huren van aangepaste fietsen of toegankelijke hotels. Leuven ontdekken is zo wel heel gemakkelijk!

Ook deze keer start ons reisje op station Utrecht. Na ongeveer drie uur stappen we vanuit de trein zo ons hotel voor de komende drie nachten in. Het Park Inn by Radisson ligt letterlijk aan het perron en heeft een rolstoeltoegankelijke kamer met aanpassingen in de badkamer. Vanuit het station kom je ook direct op het Martelarenplein met gezellige terrassen. Via de Bondgenotenstraat of de Diestsestraat – vooral de laatste is bekend om de leuke winkels – wandel je in een kwartier (1,2 km) naar een van ‘s werelds meest bekende Gotische stadhuizen in het eeuwen oude centrum.

Leuven, collage buurtbrouwerij De Coureur

Bierproeverij

Nadat we onze bagage dropten, sjezen wij, met rolstoel en vouwfiets, de andere kant op. We hebben een ontmoeting met de enthousiaste micro-bierbrouwer Bart in Buurtbrouwerij de Coureur. Die naam is geïnspireerd op Barts fietsongeluk, waarna hij en zijn vrouw het roer omgooiden en gingen doen wat ze graag wilden doen: bierbrouwen. Op kleine schaal, je kunt het bier alleen hier drinken (allee, en in een cafeetje midden in de stad). Hun proeflokaal met glimmende biervaten ligt een beetje verstopt in een woonwijk buiten het centrum, maar het heeft een fijne ontmoetingsfunctie in de buurt. Buurtbewoners zetten hier hun eigen pan op tafel of bestellen een pizza bij Antico in Hal 5 (waar wij later op de avond aanschuiven). En waar vind je nou een barkruk met fietszadel en trappers? Zelfs de toiletrol in het ruime rolstoeltoegankelijke toilet hangt aan een snelbinder. Het belangrijkste? Het bier smaakt goed. Onze favoriet is de Souplesse, of toch de Kuitenbijter? 

Stadswandeling

Met de brochure ‘Leuven – Iedereen welkom’ in de hand ontdek je gemakkelijk de stad op eigen houtje. Toch is het ook een aanrader om een stadswandeling te boeken bij gidsenorganisatie Leuven+. Kies je voor de bierroute, dan proef je de bierstad van België wel heel letterlijk. De stad kent een flink aantal bierbrouwers dus overal is wel wat te proeven. Als je voor het eerst in Leuven bent, dan is de wandeling ‘Leuven voor beginners’ dé manier om de middeleeuwse stad te leren kennen.

Wij wandelen met gids Eddy door de stad, een aardige Vlaming met lange baard. Hij geniet zelf ook voluit als we de rijkelijk gedecoreerde salons in het stadhuis binnengaan (de lift is niet al te groot, vraag dat eventueel na). Zijn collega’s waren een beetje jaloers, vertelt hij ons; hij is een van de eerste gidsen die na de restauratie weer hier is. Wist je dat je ook virtueel door de salons kan ‘wandelen’? Als een van de weinige gebouwen overleefde het 15e-eeuwse stadhuis de grote brand tijdens de Eerste Wereldoorlog. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zoefde ook nog rakelings een bom langs de gevel. Het stadhuis wordt nu alleen nog gebruikt voor ceremonies. Op de Grote Markt staan meer eeuwenoude juweeltjes maar die werden al meerdere keren opnieuw opgebouwd.

Leuven, Stadhuis

Als het aan Eddy ligt, wandelen we de hele dag nog door. Gemoedelijk vertelt hij ons over de Universiteitsbibliotheek die tot twee keer toe, inclusief kostbare boeken, in vlammen opging. De 23 meter hoge ‘totem’ met reusachtige juweelkever die ervoor staat, heeft ook al heel wat tongen losgemaakt. Op de Oude Markt vormen de terrassen een lange gezellige eettafel. In bijna iedere straat vind je wel een universiteitsgebouw. Meer dan 55.000 studenten geven de stad een uniek karakter. We staan ook even stil bij de Pieter De Somer-aula, waar het enorme portret van Sanda Dia op de gevel staat, de student die vier jaar geleden onder vreselijke omstandigheden om het leven kwam tijdens zijn introductie bij het korps.

Leuven, Universiteitsbibliotheek
Leuven, universiteitsbibliotheek interieur

Kasseien in het Groot Begijnhof

De zeer hobbelige kasseien zijn met een rolstoel niet te doen, een collega-gids had het Eddy afgeraden er met mij naartoe te gaan, maar ik waag me toch een stukje door het Groot Begijnhof. Een van de grootste nog bestaande kloosterhofjes in Vlaanderen is UNESCO-werelderfgoed en werkelijk prachtig. Langs de oude vestingmuur vind je nog meer rust en romantiek in het Dijleparkje. 

Leuven, Groot Begijnhof

Lunchen

Ondertussen knort onze buik en nemen we afscheid van Eddy. Als we vragen of hij een leuke broodjeszaak weet, kijkt hij ons een beetje ongelovig aan. Brood? De Belg eet duidelijk liever een steviger maal. Even later vinden wij op de Parijsstraat toch precies een zaakje waar ik blij van word. Heerlijke broodjes op de kaart, taartjes in de vitrine en een megalange houten tafel in het midden van het mooi ingerichte pand. Dat ze ook een plank hebben waarmee ik makkelijk over de drempel kan, is de kers op de taart. Le Pain Quotidien blijkt een keten van restaurantjes te zijn die je in veel Belgische steden terug zal vinden, maar zeker een aanrader. De dag erna hadden wij een overheerlijke lunch bij Elisa (vlakbij de Kruidtuin Brusselsestraat 134), verwarmende gerechtjes en een knusse inrichting met veel planten. Vraag bij beide zaakjes even om een plank voor de drempel bij deur. 

Leuven, Le Pain Quotidien


Ook de andere dagen vermaken we ons prima in Leuven. Het is heerlijk om langs de winkeltjes te lopen en door steegjes en parkjes te dwalen. Overal vind je verrassende street art en je hoeft niet lang te zoeken naar leuke eettentjes. Helaas zijn er ook de nodige drempels. Wil je naar binnen? Vraag binnen naar een plank; een aantal keren toverden ze een opklapbaar, ijzeren exemplaar tevoorschijn, dat onderdeel was van een project om de stad toegankelijker te maken. In een eeuwenoude stad vind je natuurlijk hobbelige straatjes, maar vaak is er ook een andere route.

Meer tips in Leuven van Eelke 

Museum M

De oude meesters in museum M zijn zeker een bezoekje waard, maar wij kiezen voor de tijdelijke tentoonstelling (t/m 10-09-23) van de Belgische kunstenaar Leen Voet. Grote, opvallend kleurrijke schilderijen. Vaak abstract, maar met herkenbare vormen. Afsluitend een lekkere cappuccino bij koffiebar annex museumshop Barbóék!

Sint-Pieterskerk

Met de innovatieve HoloLens, een soort VR-bril met technische snufjes, komen de verschillende kunstschatten in de Sint-Pieterskerk voor je ogen tot leven. Waaronder ook het beroemde ‘Het Laatste Avondmaal’ van Dieric Bouts. Terwijl Tjeerd enthousiast in de lucht veegt en wijst, lukt het mij niet om de ‘knoppen’ die je ‘in de lucht’ bedient aan het werk te krijgen. Grrr, daar word ik dus chagrijnig van. Ook zonder technische hoogstandjes is de kerk prachtig, maar ik ben vergeten te kijken…

Abdij van Park

De vouwfiets van Tjeerd is inmiddels onze trouwe reismetgezel, vooral in en om steden kunnen we dan lekker snel kilometers afleggen. Wij pakten ook de vouwfiets voor een tochtje richting Abdij van Park, net buiten het centrum. Het klooster was eeuwenlang exclusief terrein voor de paters. Maar nu niet meer! De afgelopen jaren werd de abdij met veel liefde en aandacht gerestaureerd en nu wandel je zelf door de kloostergang en de refter. Rustgevende plek met een leuk restaurant in de oude watermolen. Bereid je voor op hobbels.

Mooie en fijn oplossing voor de hobbelige kasseien op de weg richting Abdij van Park, helaas nog niet overal zo mooi…

Kruidtuin

De oudste botanische tuin van België is een fijn plekje om je stoel te parkeren en een zelf meegenomen broodje te nuttigen en gewoon even voor je uit te staren. Wij zien de knoppen van de Blauwe regen op knappen staan, dat moet een feestje zijn om deze in volle bloei te bewonderen! Gratis en dagelijks toegankelijk.

Leuven, Kruidtuin

Hotel

Wij hebben heerlijk gedroomd in Park Inn by Radisson. Geen idyllisch Eelke droomt hotelletje, maar  soms is er gewoon geen andere optie in een stad. De aangepaste kamer is prima toegankelijk en belangrijk; het bed lag heerlijk. Super handig is dat je vanuit het station zo de receptie van het hotel binnenrolt. Overigens hoor je niets van de treinen in je kamer. Bekijk de kamer met alle details over de toegankelijkheid op deze pagina.

Info Visit Leuven

In Nederland hebben we ook mooie historische stadjes, maar een weekendje België is toch anders. In elk geval, het is buitenland! Na Hasselt en Mechelen, bevalt ook Leuven ons goed. Start je voorbereidingen voor een toegankelijk weekend Leuven op de site van Visit Leuven. De brochure en wandelkaart ‘Leuven, iedereen welkom’ kun je gratis downloaden of ophalen bij het onthaal van Visit Leuven, Naamsestraat 3.

Ga je ook naar Leuven? Laat mij hieronder weten hoe jij het vond! Alvast veel plezier.

 

Motorzijspan voor rollers

Precies op het moment dat de bollenvelden met prachtige kleurrijke vlakken het landschap opvrolijken, scheurden wij met het motorzijspan van Wheels4freedom over de dijken van Noord-Holland. Gelukkig hadden we er ook een heerlijk zonnetje bij. Als we de motor onderweg bij een terras op de stoep parkeren, de helm afzetten en met zwarte motorkleding het terras opstappen voel ik me even onderdeel van het motorgilde. Stoer!

Vakantiehuis en motorrijden

Ik sprak Gerben de Lange, bedenker en bouwer van het zijspan en initiatiefnemer van de stichting een paar maanden geleden via de telefoon. Aanleiding was het prachtige, rolstoeltoegankelijk vakantiehuis wat zij sinds kort verhuren. Of ik een keer wil komen proefdromen en of ik dan misschien ook een ritje wil maken in het motorzijspan? Natuurlijk wil ik dat!

Wheels4freedom, Eelke lachend in zijspan met motor bij de molen
Wheels4freedom, Eelke bij de molen

Vastplakken

Het was even wachten op de lente maar toen we, op een zondagochtend eind april, wakker werden in Het Gouwe Boetje stond het oranje gevaar al klaar voor vertrek op de oprit. Oeps, toch wel spannend. Het is maar een klein, laag bakkie dus je zit helemaal ‘open’. Gerben: “Dat wilde ik juist, om het echte motorgevoel zoveel mogelijk te benaderen. Daardoor vang je natuurlijk wel veel wind maar daarvoor heeft mijn schoonmoeder allemaal goede motorkleding aangepast zodat je lekker warm blijft.” Een stoer zwaar jack krijg ik aan en een dikke leren kap over mijn benen. Via twee oprijplaatjes rijd ik achter het zijspan in, word ik stevig vastgesjord en met een klap gaat het deurtje achter mij dicht. De stugge kleding en helm maakt bewegen bijna onmogelijk, best zwaar dat ding op je kop! “Te zwaar?” vraagt Gerben. “Anders tape ik je helm gewoon vast aan je hoofdsteun hoor, doen we wel vaker…” Ook mijn arm heeft de neiging van mijn leuning te glijden door het zware jack. Hoe zal dat straks gaan in de wind, vraag ik mij hardop af. Gerben: “Je arm kan ik ook vastplakken op je armleuning”, hij lacht erbij, als ik hem een beetje verontrust aankijk. “Nou laat maar even, we kijken eerst wel” zeg ik. Het tape gaat mee. Tjeerd ook trouwens, die gaat achterop bij Gerben. Ook al met zo’n stoere jas en helm!

Eelke staat voor het oranje zijspan met twee metalen oprijten, zij heeft een zwart leren hoes om haar benen en motorjack aan
Wheels4freedom, klaar maken voor vertrek

Steady

Eenmaal van de oprit bij de boerderij af, geeft Gerben direct gas. Oef, even wennen die wind, maar het voelt direct heel steady. Ik gebaar naar Gerben of hij het vizier (zo heet de klep die voor je ogen zit, weet ik inmiddels) van mijn helm naar beneden wil doen. Ja, dat is fijner! Wauw wat een heerlijk gevoel. Toch wel heel anders dan een auto. Gerben let goed op de hobbels in de weg en neemt de bochten rustig. Nu komen zijn skills als ambulance-chauffeur zeker van pas. Later gaan we nog wat harder de bochten door maar om te beginnen geeft dit een veilig gevoel. Tjeerd moet tenslotte ook op het zadel blijven! Twee uur scheuren we door de bollenvelden richting de kustplaatsjes Schoorl en Groet. Wat een zaligheid. Na het afzetten van de helm voelt mijn hoofd een stuk lichter… is dat waar die motorrijders het over hebben als ze het hebben over je hoofd leegmaken tijdens toertochten?

Dagtochten en meerdaagse reizen

Stichting Wheels4freedom bestaat uit vrijwilligers met met ruime ervaring als motorrijder en in de zorg. Hun passie voor motorrijden delen ze graag! In principe kan iedereen mee, of je nu een kleine lichte rolstoel hebt of een zwaardere elektrische. De stichting organiseert meerdaagse motorreizen en dagjes uit voor iedereen die door een ongeval of ziekte rolstoelafhankelijk is. Wil jij motorrijden en daarbij de vrijheid en het krachtenspel van de elementen ervaren terwijl je geniet van de omgeving en een goede sfeer? Neem dan eens contact op met Gerben. De omgeving ontdekken op de motor tijdens je verblijf in het vrijstaande vakantiehuisje is natuurlijk een ‘gouwe’ combinatie, lees hier alles over ons verblijf in Het Gouwe Boetje >

Omdat de stichting met vrijwilligers werkt, hoeven ze geen commerciële prijzen te vragen. Je betaald daarom slechts een kilometertarief van € 0,35 per km (ook voor het rijden van en naar de startlocatie) en een starttarief van € 50,-

Motor en zijspan rijdt in de verte op de weg van achter langs groengras en bomenrij
Wheels4freedom, op de weg
wheel4freedom, Eelke in het zijspan en Gerben en Tjeerd op de motor voor de boerderij
Voor de boerderij van Gerben en Ingrid
Eelke & Tjeerd bij de bollenvelden

 

Vakantiehuisje het Gouwe Boetje, Eelke geniet van de tuin en het uitzicht

 

 

 

Frankfurt verrassend dichtbij!

Vanaf 200 meter hoogte kijken we neer op de Dom, de Alter Oper en fotogenieke vakwerkhuisjes. De zon schittert in de brede rivier, het is even alsof we in Madurodam lopen. Wolkenkrabbers rondom ons weerspiegelen de blauwe lucht. We staan op de Main Tower in Frankfurt am Main!

Frankfurt, de financiële hoofdstad van Duitsland, is vanuit Utrecht met een rechtstreekse trein al in 3,5 uur te bereiken. Verrassend dichtbij dus! Op sommige plekken voelt het werelds aan. De ‘Wolkenkratzer’ en zakenlui in maatpakken, de chique winkelstraat en lange lanen met bomen en statige huizen net buiten het centrum doen me denken aan de metropool Toronto, waar we een aantal jaren terug waren. Ook de ligging aan het water komt overeen. Tegelijk is het centrum klein en overzichtelijk. Vooral de Hühnermarkt in de Neue Altstadt had zomaar een dorpsplein kunnen zijn. Dit, samen met het enorme aantal musea, de heerlijke restaurants en de groene parken maakt het voor ons een prima bestemming voor een fijn weekend.

Nog even over de Main Tower, dit is de enige openbaar toegankelijke wolkenkrabber van Frankfurt. Zonder rolstoel kan je nog zo’n dertig stappen hoger, waar het een stuk drukker is. Kom je in een rolstoel dan kan je medereiziger gratis naar binnen. Het uitzicht is het wachten in de rij beneden waard.

Frankfurt, vanaf Main Tower (links Alte Oper. rechtsboven ‘oude stad’)

De nieuwe, oude stad

In de Tweede Wereldoorlog is de hele stad platgebombardeerd. Gelukkig zijn veel historische gebouwen in oude stijl herbouwd. Het plein voor het oude operagebouw (Alte Oper) en de gezellige terrassen op de middeleeuwse Römerberg (het oude stadhuisplein), zijn belangrijke toeristische trekpleisters. In 2018 werd er rondom de Dom nog een heel stuk ‘oude stad’ opgeleverd. Direct tegenover de Dom staat het Haus zur Goldenen Waage, een kleurrijk en sierlijke pand met prachtige details. Ook de gebouwen op de iets verderop gelegen Hühnermarkt kregen tot in detail gereconstrueerde vakwerkgevels.

Grüne Soβe, Frankfurter Wurst en Ebbelwei

Ben je op de Hühnermarkt dan kun je bij Dey Wurstbraterei via het open raam een echte Frankfurter Würst bestellen. Voor een typisch Frankfurter lunch bestel je er de Grüne Soβe mit Kartoffeln en Ebbelwei bij. Aan statafels slurpen we de romige groene saus, altijd koud geserveerd met officieel zeven soorten groene kruiden, naar binnen. Mmm lekker! De saus staat bijna in alle restaurants op de kaart, vaak als voorgerecht. In de supermarkt vind je de kruiden in handige pakketjes. De worst, dun en lekker knapperig als een hotdog, past er goed bij. De populaire Ebbelwei (appelwijn), moet overal het goedkoopste drankje op de kaart zijn, eerlijk gezegd proef ik dat ook wel. Doe mij een lekkere Riesling, ook bekend uit deze regio.

Frankfurt, de Hühnermarkt met Dry Wurstbraterei en de gevel van het ‘Haus zur Goldenen Waage’ (rechtsonder).

Joodse geschiedenis

Vóór de Tweede Wereldoorlog kende Frankfurt een bloeiende Joodse gemeenschap. Van de dertigduizend Joodse inwoners waren er na de oorlog nog maar honderd over. Lang voor de oorlog moesten de Joodse inwoners hun bezittingen al tegen idioot lage prijzen verkopen aan de nazi’s. Zo ook de beroemde, rijke Joodse bankiersfamilie Rothschild, die een groot deel van haar bezittingen kwijtraakte. Ook de familie Frank vluchtte in 1933 uit Frankfurt naar Amsterdam, Anne Frank was toen vier jaar oud. Net als in Berlijn, zijn in Frankfurt de herinneringen aan de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en de lange Joodse geschiedenis op veel plekken nog duidelijk aanwezig. Anno 2022 is bestrijding van anti-semitisme bizar genoeg opnieuw een prioriteit van de stad. Het raakt me dat het Joods Museum, als enige van de vele musea in Frankfurt, bewaking voor de deur heeft.

Museumdistrict

In het centrum, maar ook langs de Main aan de museumoever (Museumsufer), vind je een grote verscheidenheid aan musea. Kiezen is lastig! Wij hadden twee verloren uurtjes en zijn vliegensvlug in het Städelmuseum naar onze Hollandse grootmeesters op zoek gegaan. Dat doet geen recht aan de enorme collectie van zeven eeuwen Europese kunst. Maar toch… Rembrandt, Vermeer, van Gogh, zij hangen er alle drie.

Witte gebouw op de achtergrond met 2 aluminium gegoten bomen in elkaar verweven
Ingang Joods Museum, sculptuur ‘Untitled’ van Ariel Schlesinger.

Meer tijd hadden we in het Jüdisches Museum. In 2020 opende het vernieuwde museum zijn deuren. De oorspronkelijke residentie van de familie Rothschild kreeg een moderne uitbouw, en de collectie werd origineel vormgegeven met indrukwekkende, interactieve presentaties en verhalen over de Joodse geschiedenis in Frankfurt.

Groene wandelgebieden langs de mail of in de mooie parken midden in de stad.

Groen zal het zijn

Behalve groene saus kent Frankfurt een 8000 hectare groene ring van beschermd natuurgebied en veel stadsparken. Dat zie je direct als je de stadsplattegrond bekijkt. Ook de oevers van de Main bieden groene picknickplekjes. Al dat groen levert fijne wandel- en fietszones op, en in de zomer koele plekjes. De botanische Palmengarten stond op mijn to-dolijstje, het voelde er als een heerlijke oase: oude bomen, vijvers en hoge kassen met tropische planten.

Frankfurt, Palmengarten

Eten

Hoe lekker ook, gelukkig zijn de worst en groene saus niet het enige wat de lokale pot schaft. Wij aten heerlijk (enorme porties, het voorgerecht was al genoeg), bij het hippe restaurant Oosten. Het ligt wat verder uit het centrum, richting de haven, en biedt een prachtig uitzicht op de Main en de skyline van de stad. Restaurant Margarete in het centrum is wat mij betreft ook een aanrader, een stukje chiquer (en duurder) maar als je echt uit eten wilt, dan zit je hier goed. Bij beide restaurants is een rolstoeltoegankelijk toilet.

Kleinmarkthalle

Nog één laatste tip: de Kleinmarkthalle. Van buiten een grauw gebouw, je loopt er zo voorbij, maar binnen is het een gezellige drukte in deze kruip-door-sluip-door overdekte markt. Meer dan 150 kramen met mooi uitgestalde, verse groenten en specerijen van over de hele wereld, thee, baksels en ik spotte zelfs een hele varkenskop. Soms zijn de paden wat smal, maar ik vind het heerlijk struinen (en proeven) hier.

HOTEL

Germany Travel nodigde mij uit om Frankfurt te ontdekken en zij boekten ons hotel,  The Flag M. Best prijzig, maar de kamer was super mooi. Ik voelde me echt een V.I.P… Bij aankomst stonden super de luxe, mooie, vega hapjes in het koelkastje voor ons klaar en het uitzicht vanaf de zesde (hoogste) verdieping was door de kamerhoge ramen heel ‘classy’. Iets minder V.I.P voelde het toen ik ontdekte dat het bed wel heel laag was terwijl ze mij vooraf melden dat het toilet maar 40 cm hoog zou zijn. De badkamer was werkelijk fantastisch en het toilet van prima hoogte… Ik had dus voor niks met mijn toiletverhoger lopen slepen en had beter mijn bedverhogers mee kunnen nemen. Bij herhaaldelijk vragen bij receptie en manager konden/wilden ze niets doen aan het veel te lage bed. Bovendien waren ze ook niet van plan hier in de toekomst iets aan te doen, dat stond het ‘design’ van de kamer niet toe. Nou ja zeg, zo bot heb ik het niet vaak meegemaakt. Wat zonde, meerdere aangepaste kamers met prachtig, ruime badkamers maar helaas weinig waard als de bedden voor de meeste rollers echt te laag zijn (38 cm).

vier fotos van de kamer van Hotel The Flag M. Met ruime badkamer met toilet met opklapbare beugels en kamer met grote ramen en een (laag) bed
Frankfurt, the Flag M

 

 

 

Barrierfree Frankfurt brochure

Zin in Frankfurt?

Ik ga vast nog een keer terug, voor een wereldse tentoonstelling of vrolijk festival en zeker voor de Grüne Soβe! Jij ook? Toegankelijkheidsinformatie over hotels, restaurants, musea, tours en festivals vind je in de uitgebreide gids Barrier-free Frankfurt.

1
2
…
5