Als ik moederziel alleen langs de strak opgelijnde witte grafzerken over de Canadese Oorlogsbegraafplaats loop, weet ik niet wat ik voelen moet, behalve dan de koude wind. Bij een enkel graf ligt een bloem. Soms een plastic mapje met een oude foto van een jongeman. Een naam. Een geboortejaar. Een sterfdatum, soms een hele rij op dezelfde dag. 2617 voornamelijk jonge mannen liggen hier begraven. Ik denk aan de kinderen die zij niet kregen, de moeders die het zonder hen moesten doen. De vrouwen die de liefde van hun leven misliepen.
Tussen de graven, ook verschillende planten. Ik maak een foto van een knalroze bloeiende plant, die wil ik later even opzoeken in de flora-app. Even zie ik in gedachten de soldaten uit hun graf klauteren, verbaasd schudden ze de klei van zich af en kijken om zich heen. Sommige vallen elkaar in de armen. Het zal komen door het prachtige ‘Terracotta Leger van Oosterbeek‘ van Fransje Povel, vanmorgen in het Vrijheidsmuseum. Een stukje van de Airborne begraafplaats in Oosterbeek maakte zij in klei na, waarbij de begraven soldaten tot leven komen en met ons de vrijheid vieren die zij zelf niet meer hebben meegemaakt. Ieder kleifiguur is een portret van een echte soldaat.
Ja, dat soort dingen dus, daar denk ik aan. En aan de vreemde tijd van nu waarin we soms zo scherp tegenover elkaar staan, ook dichtbij, mensen in mijn directe omgeving. Gewone dingen, zoals elkaar opzoeken en omhelzen, die niet kunnen. Toch niet te vergelijken met de oorlogsjaren, daar ben ik na het bezoek aan het Vrijheidsmuseum echt wel weer van doordrongen.
Bevrijdingsrok
Ondertussen geniet ik ook van de bijzondere dingen die ik meemaak. Zoals deze dagen in Berg en Dal, Rijk van Nijmegen. Het Vrijheidsmuseum, ging op verzoek van het project Zorgeloos op vakantie, speciaal voor mij zelfs even open. Extra bijzonder omdat dit door corona voor mij ook het eerste museum in lange tijd was. Na een hoop gruwelverhalen over de bezetting, overigens wel heel mooi in beeld gebracht met persoonlijke verhalen, werd ik wel heel blij van de nationale bevrijdingsrok! Een hele wand vol met vrolijk gekleurde, zelfgemaakte rokken. Ik had er nog niet eerder van gehoord maar google er maar eens op. Er liggen er nog veel meer in de museumopslag.
Idyllische wijngaard
Als we koud en met een vol hoofd weer terug zijn in Heuvelrijk, ons hotel voor twee nachtjes, trekken wij een flesje open van Wijngaard de Plack, ook weer speciaal klaargezet voor mij. Lekker! Goh, ik lees dat de wijngaard maar vijf kilometer van ons hotel vandaan ligt. De foto’s zien er heerlijk idyllisch uit, wijnproeverijen aan lange tafels tussen de druiventrossen, een winkel (ze verkopen ook scharrelkippen) en een weekendterras, ook leuk. Zeker nog een keer terug in de zomer!
Eikenhouten reuzen bij de Thornsche molen
Gelukkig schijnt het zonnetje als we de volgende dag de gordijnen openschuiven. We gaan vandaag lekker naar buiten en mijn moeder en Bert, haar man, komen ook even aanwaaien. Ze wonen in de buurt.
Er zijn meerdere rolstoeltoegankelijke wandel-en fietsroutes in de omgeving. Ik ben benieuwd naar de metershoge eikenhouten reuzen, ‘De Menschenkinder’, die aan het begin van de Herinneringsroute (6 km) staan, dus kiezen wij deze tocht uit. De auto parkeer je bij de Thornsche molen, het is dan maar 300 meter wandelen over een verhard pad richting de dertig grote houten beelden. Je kunt over het gras tussen de beelden door rijden met maar ik kwam even vast te zitten in een kuil. Vijftien beelden staan op Duitse grond en vijftien op Nederlandse, samen vormen ze een mooie maar ook trieste groep, op weg naar een beter lot, volgens de kunstenares Anne Thoss. Wij noemen ze inmiddels ‘de totempalen’ waar ze ook wel iets van weg hebben. Lees meer over de enorme klus om ze te plaatsen en de betekenis via Monumentenlandschap.
De route en het kunstwerk is ontwikkeld ter herinnering aan 75 jaar vrijheid. Een dubbel gevoel, want juist nu mogen we de grens naar Duitsland niet over. We lopen dus maar een klein stuk, van de route die gedeeltelijk door Duitsland gaat. Maar het is mooi hier en na de wandeling bestellen we bij de Thornsche molen een lekkere ’to-go’ lunch. Het rolstoeltoegankelijke toilet is gelukkig wel gewoon open. Normaal zit je hier vast heerlijk op het terras, of binnen natuurlijk. Het ooievaarskoppeltje kijkt toe vanuit hun hoge nest. Ook bijzonder, alleen de naam al (!), is dat de ‘wipkoperkorenmolen’, ruim 70 jaar is weggeweest nadat de molen tijdens de operatie ‘Market garden’ in de WO II verwoest werd. In 2016 werd de molen herbouwd en sindsdien wordt er ook weer koren gemalen. Geen zin om te wandelen? Dan is alleen de beeldengroep en een hapje eten bij de molen ook een aanrader!
Lekker eten
Over eten gesproken… Normaal geniet ik bij ook enorm van een restaurantje zoeken en lekker eten buiten de deur. Maar de restaurants en terrassen zijn nu allemaal dicht. Stiekem had het ook wel wat, na een lange dag niet meer de deur uit hoeven en een heerlijk maal op de hotelkamer laten bezorgen. In deze tijd hoeft dat geen slappe pizza of laffe falafel te zijn. Top restaurants bezorgen nu ook ’thuis’. Ik moet zeggen het wijntje van de Plack paste heel goed bij de heerlijke asperges van restaurant de Wolfsberg. De toetjes waren ook zalig. Maar ze claimen het mooiste terras van Groesbeek te hebben dus volgende keer ga ik toch weer gewoon lekker sjiek ‘op restaurant’.
We haalden ook nog een heerlijke, verse lunchsalade met gegrilde groenten en een dikke clubsandwich bij Eigenweijs, midden in Groesbeek. Zag er ook heel gezellig uit binnen, met leuke Portugese tegeltjes, houten tafels, mooi servies en lekkere taartjes in de vitrine. Mmmm…
Tja en dan hebben we Nijmegen nog niet eens gezien… Kortom Groesbeek is een prima uitvalbasis voor deze mooie omgeving vlak aan de grens met Duitsland. Veel geschiedenis maar ook heerlijk genieten van al het moois dat het leven te bieden heeft. Hopelijk nog een keer terug! Het was fijn om weer op pad te zijn. Wij vonden trouwens een heerlijk bedje bij Heuvelrijk Berg en Dal, in één van hun twee super riante rolstoeltoegankelijke studio’s. Bekijk het hotel hier!
> Meer toegankelijke musea, wandel- en fietsroutes, restaurants en overnachtingsmogelijkheden in de omgeving van Nijmegen vind je op Visit Nijmegen/Zorgeloos op vakantie.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Zorgeloos op vakantie in Berg en Dal, samenwerking of niet je kunt altijd rekenen op een eerlijk artikel. Foto’s ©Tjeerd Maas/56bis.
