Al heb ik behoorlijk wat reiservaring, toch kom ik op reis regelmatig voor verrassingen te staan. Dat is precies wat reizen zo leuk maakt, hoor ik anderen vaak zeggen. Maar een kapotte rolstoel of te laag bed zijn verrassingen waar je niet op zit te wachten. Tegelijk heb ik een basisvertrouwen dat alles altijd goed komt.
Door mijn aangeboren spierziekte ben ik goed in creatieve oplossingen bedenken en mij op het positieve te richten. Dat komt ook tijdens het reizen goed van pas. Als ervaren rolstoelreizigster deel ik graag mijn tips om reizen met een onwillig lijf, en zoals ik in een elektrische rolstoel, zo soepel en aangenaam mogelijk te laten verlopen.
Heb jij ook een tip? Deel ‘m onderaan de pagina bij de reacties.

1. Begin makkelijk
Ben je al lang niet meer weggeweest of ging je niet eerder op pad met je spierziekte of rolstoel? Kies dan een bestemming dichterbij huis, Nederland is prachtig. Wil je dat buitenlandse gevoel? Kies dan een plekje net over de grens of in de heuvels van Zuid-Limburg. Een dagje weg kan ook voelen als een fijn avontuur; verheug je op uitstapjes, kies steeds een ander thema of bezoek elke maand een hoogtepunt in een andere provincie. Je kunt ook een groepsreis overwegen waarin alles voor je geregeld is.
Ik verzamelde al meer dan 120 rolstoeltoegankelijke, bijzondere vakantie-adresjes in Nederland en België.
2. Goede accommodatie
Neem geen genoegen met onvoldoende toegankelijke hotels of huisjes, op reis gaan is spannend genoeg. Als de basis goed is, hou je energie over voor uitstapjes. Informeer dus goed bij de vakantie-aanbieder. Vraag altijd foto’s en maten. Bekende boekingssites hebben steeds betere zoekfilters op toegankelijkheid, maar blijf alert. Gebruik van de termen rolstoeltoegankelijk en mindervalide biedt geen garantie. Vraag anderen naar ervaringen via social media of boek bij een (gespecialiseerd) reisbureau. Tegelijk, het zal niet zo zijn als thuis, wees creatief en denk in oplossingen
3. Zorg- en hulpmiddelen
Thuiszorg kan, mits beschikbaar, overgezet worden naar een zorgorganisatie op je vakantieadres. Je kunt er ook voor kiezen een assistent mee te nemen en deze betalen vanuit een Persoonsgebonden Budget. Niet alle hulpmiddelen aanwezig op je vakantieadres? Zeker in Nederland kun je een hoog-laagbed, tillift of douchestoel huren en laten bezorgen op je vakantieplek. Wees goed geïnformeerd. Comfortzorg.nl kan het regelen (tegen een vergoeding) uit handen nemen.
4. Goed verzekerd
Via je basis ziektekostenverzekering ben je overal ter wereld verzekerd voor zorgkosten. Maar als de zorg op je vakantiebestemming duurder is dan de tarieven in Nederland dekt de verzekering deze meerprijs niet altijd. Informeer hiernaar bij je zorgverzekering. Sluit eventueel een aanvullende verzekering af en/of kies voor een reisverzekering met aanvullende dekking voor medische kosten. Extra reis- of verblijfskosten voor jou of je reisgenoot en bijvoorbeeld repatriëring zijn dan ook gedekt. Meer informatie vind je bij Zorginstituut Nederland.

5. Met het vliegtuig
Mijn rolstoel is weleens beschadigd tijdens een vliegreis. Toch gaat het meestal prima. Een rolstoel en tweede hulpmiddel mag gratis mee en ook assistentie om je op de luchthaven en het vliegtuig in- en uit te helpen is op elke luchthaven aanwezig. Meld (ruim) vooraf aan de vliegmaatschappij wat je nodig hebt.
Sta er op om, voor je eigen comfort én om de kans op schade te verkleinen, tot aan de vliegtuigdeur in je eigen rolstoel te blijven zitten (je rolstoel moet daarna het bagageruim in). Kwetsbare en losse onderdelen van je stoel kun je in de cabine meenemen of extra vast tapen. Kijk voor meer informatie, je rechten en je plichten op de site van je vliegmaatschappij of de luchthaven en vraag ervaren ‘rolstoelvliegers’ om tips.
6. Reisgezelschap
Stem vooraf en tijdens de reis met elkaar af wat voor ieder fijn is. Neemt je reisgezel(schap) zorgtaken op zich of regel je (gedeeltelijk) hulp van buitenaf? Heb je meer rust/tijd nodig dan de ander? Benoem dit en overleg. Wil de ander een ontoegankelijke wandeling maken? Lekker doen!

7. Plan extra tijd
Houd rekening met extra tijd die de dingen op vakantie kosten. Een aangepast toilet vinden, vervoer uitzoeken en regelen, maar ook je routine vinden in je accommodatie kost tijd. Een ‘weekendje weg’ klinkt leuk, maar gezien de voorbereidingen en extra tijd die je nodig hebt, blijf ik minimaal drie nachtjes.
8. Handig voor in de koffer
Handige hulpmiddeltjes die mij al vaker geholpen hebben: wandbeugel met zuignap (werkt alleen op gladde tegels), anti-slipmatje voor op de vloer, verlengsnoer of stekkerdoos, toiletverhoger, handspiegel, duct-tape en tie wraps, klein gereedschap en bandenplakspul, elektra converter.

9. Vertrouw op je veerkracht
Soms ben je zelf het grootste obstakel om van een reis te genieten, door te blijven denken in doemscenario’s en details. Ik heb geleerd dat, hoewel voorbereiding belangrijk is, het net zo belangrijk is me niet te laten meeslepen door elke mogelijke uitdaging. Als iets niet goed gaat of voelt, pas ik mijn plannen aan. Als alles soepel verloopt omarm ik het moment. Het is onmogelijk elk aspect van een reis onder controle te hebben, maar ik vertrouw erop dat ik flexibel ben en het uiteindelijk goed komt. Mijn ervaring is dat zelfs als het tijdens de reis niet lukt om optimaal te genieten, het achteraf alsnog lukt, als je de reis thuis opnieuw beleeft en voelt hoe fantastisch het (ook) was.
Gespecialiseerde reisorganisaties
Voorbeelden van reisorganisaties die zich gespecialiseerd hebben in toegankelijke individuele- en of groepsreizen:
- Buitengewoon reizen
- VZ-vakanties
- A tot Z reizen
- Sahara Travel (groepsreizen voor mensen in een handbewogen rolstoel of moeilijk ter been)
- De Hinkelaar (groepsreizen)
- Sailwise
- Ski-uniek en Vereniging Gehandicapte Wintersporters
Grote Ketens
Ketens als Van der Valk, RCN Vakantieparken, Landal en Roompot bieden verschillende toegankelijke accommodaties. De linkjes verwijzen naar de pagina waar hun toegankelijke aanbod verzameld is. Er is veel verschil tussen de verschillende accommodaties dus informeer goed (zie tip 2) en zorg altijd dat je schriftelijk bevestigd krijgt dat je de rolstoeltoegankelijke accommodatie geboekt hebt.
Zoek je in het buitenland naar aangepaste accommodatie voeg dan eens de term PRM (Persons with Reduced Mobility) toe in je zoektermen.
Handige apps
Er zijn handige apps waarmee je de toegankelijkheid van openbare ruimtes en aangepaste toiletten kunt vinden, zoals Google Maps, Ongehinderd.nl, of HogeNood. Veel landen en steden hebben hun eigen toegankelijkheidapps of website.
Hulpmiddelen en zorg op vakantieadres
Zorgverzekeraars moeten volgens de Zorgverzekeringswet passende oplossingen bieden bij een aanvraag voor een hulpmiddel, zoals een hoog-laagbed of tillift, op je vakantieadres. De beoordeling is afhankelijk van factoren zoals kosten en noodzaak, wat per verzekerde en verzekeraar kan verschillen. Wil je weten of je een vergoeding kan krijgen vraag dan de zorgverzekeraar om een uitspraak hierover. Een onafhankelijke cliëntondersteuner kan je hierbij helpen. Ook zorg op je vakantieadres is in verschillende wetten geregeld (WMO, WLZ, ZVW), je leest hier meer over in mijn artikel op Support Magazine.
Comments